Uzaklardan…
Liverpool taraftarı arasında yapılan Kop’u Sallayan 100 Futbolcu) anketinde kulüp tarihinin en iyi onuncu futbolcusu seçilen Peter Beardsley’nin hikâyesini göz atalım
80’li yılların ortalarında, henüz Premier Lig’in bilinmediği zamanlarda Ada futbolunda parlamıştı onun yıldızı. Kısa boyu, hafif kambur görüntüsü, fareyi andıran çabukluğu nedeniyle zamanla Ada futbolunun ‘çirkin’ yıldızlarından biri olarak anılır hale geldi. Victor Hugo’nun “The Hunchback of Notre-Dame” (Notre-Dame’ın Kamburu) romanının hayali kahramanı “Quasimodo” lakabı ile anılması o senelere denk gelir. 2006 senesinde 110 bin Liverpool taraftarı arasında yapılan “100 Players Who Shook The Kop” (Kop’u Sallayan 100 Futbolcu) anketinde kulüp tarihinin en iyi 10. futbolcusu seçilen o müthiş golcüyü hatırlayalım futbolsuz geçen zamanlarda…
18 Ocak 1961’de İngiltere’nin kuzeyinde, Tyne nehrinin kıyısına kurulmuş 35 bin nüfuslu Longbenton kasabasında dünyaya gelmiş. Çocukluk yıllarında, bir amatör kulüp olan ve günümüzde Ada futboluna 60’ın üzerinde yıldız kazandıran Wallsend North Tyneside’ın minik ve genç takımlarında forma giymiş. Sonrasında Newcastle United’in genç takımlarında şansını denemiş ama göz doldurmamış. 1978’de alt liglerde mücadele veren Carlisle United’ın kadrosuna dâhil olmuş. 1981-82 sezonunda 2. Lig’e terfi eden takımın aslarındanmış.
NEWCASTLE’DA PARLADI
1982’nin Eylül ayında Kanada’nın Vancouver Whitecaps takımına transfer oldu ama orada misafirliği uzun sürmedi. Dönemin önemli teknik direktörlerinden Ron Atkinson, 250 bin sterlin karşılığında onu kadrosuna dâhil etmişti. Ancak Kırmızı Şeytanlar’da umduğunu bulamayan ve bir kupa maçında forma giyebilen hücum oyuncusu, 1983 Mart’ında soluğu yeniden Kanada takımında aldı. O senenin Eylül ayında bir kez daha ülkesine transfer olacak, 150 bin sterlin karşılığında Newcastle United’in kadrosunda yer alacaktı. Sürati, üstün tekniği, golleri ve asistleri ile kısa sürede adını Ada futbolunda duyururken, kaptanlığını Kevin Keegan’ın yaptığı Newcastle United, şampiyon Chelsea ve 2. sıradaki Sheffield United’ın ardından ligi 3. bitirerek 1. Lig’e terfi etti. O sezon 20 gol atmış, Keegan ile mükemmel ikili oluşturmuşlardı…
KALECİLİK DE YAPTI
lk sezonunda forma giydiği 38 maçta 17 gol atarken, Newcastle United ligi 14. sırada bitirdi. Bir sonraki sezonda takımının tüm maçlarında forma giyerken 42 maçta 19 gol kaydetti. O sezon West Ham United ile oynanan ve takımının 8-1 yenildiği maçın bir bölümünü kalede oynamak zorunda kalmıştı. İngiltere adına hayal kırıklığı ile sonuçlanan 1986 Dünya Kupası sonrasında takımı ile gollerine devam ederken, transfer dedikodularında adı Ada futbolunun devleriyle anılıyordu. Nihayetinde, dört senelik Newcastle serüveninden sonra o dönemin rekor transfer ücreti olan 1,9 milyon sterlin karşılığında teknik direktörlüğünü Kenny Dalglish’in yaptığı Liverpool’a transfer oluyordu. O transferden çok zaman sonra yayımlanan biyografisinde, Sir Alex Ferguson bücür forvet için Newcastle United’a teklif götürdüğünü, ancak Newcastle United teknik direktörü Willie McFaul’un bu transfere karşı çıktığını anlatır…
FIRTINA GİBİ BAŞLADI
O yıllarda kadrosunda Watford’dan transfer edilen John Barnes, golcü John Aldridge bulunan Liverpool, Tyneside’dan gelen yeni transferi ile 1987-88 sezonuna fırtına gibi başlar. Sezonun ilk maçında, unutulmaz üçlü yıldızlaşırken, Liverpool Arsenal’i 2-1 mağlup eder. O maçtan sonra, 80’lerin en önemli forvet hattı olan Dalglish-Rush ikilisinin yerini onun ve Aldridge’in alacağı konuşulmaktadır Liverpool tribünlerinde. O sezonun sonunda kulüp tarihinin en önemli futbolcusu Rush, Juventus’un yolunu tutar. İlk sezonunda 15 gol kaydederken, takımın en golcü futbolcusu Aldridge’in arkasından 2. sırayı alır. 1988 senesinde, başarısız geçen İtalya macerası sonucu Rush, Liverpool’a dönmüş, Dalglish 4–3–3 sistemi ile sürekli golü düşünen, izlenmesi keyif veren bir takım yaratmıştır.
1989 Nisan’ı onun ve takımının adına bir büyük felaketle sonuçlanacaktır. Sheffield Wednesday’in Hillsborough Stadında oynanan Federasyon Kupası maçının ilk dakikalarında onun vuruşu Forest’in koruduğu kalenin üst direğinde patlar. Tribünlerden gelen uğultu ile heyecanlanan dışarda kalmış binlerce taraftar kapılara hücum edince, ön sıralarda yer alanlar sahayla tribünleri ayıran çelik örgülerin önünde ezilmeye başlar. Saatler 15:06’yı gösterirken, canlarını kurtarmak için çelik tellerin üzerinden sahaya atlayan taraftarın çığlıkları üzerine hakem Ray Lewis maçı durdurur.
HILSBOROUGH FACİASI
‘Leppings Lane’ tribününün hemen üzerinde yer alan West Stand tribününde yer alanlar, aşağıda yaşam savaşı verenlere el uzatır ancak şanslı olanlar kurtulmuştur. Bir süre sonra binlerce taraftarın baskısına dayanamayan çelik kafes sahaya doğru yıkılırken, sahanın kenarına ezilme ve oksijensizlik nedeniyle hayatlarını kaybetmiş taraftarların cansız bedenleri saçılmıştır. 94 taraftarın hayatını kaybettiği, futbol tarihine “Hilsborough Faciası” olarak geçen o kara günün şokunu tüm takım arkadaşları gibi o da uzun süre atlatamayacaktır. O sezonun en göze batan takımı olmasına rağmen Liverpool, sezonun son maçında, kendi evinde Arsenal’e karşı son saniyelerde yediği golle 2-0 mağlup olurken şampiyonluk kupasını Kuzey Londra takımı kaldırır.
DALGLISH GİTTİ, SOUNESS GELDİ
1989-90 sezonunda, Aldridge takımdan ayrılmış, Liverpool yeniden çift forvet sistemine dönmüştür. O sezon 29 maçta 10 gol kaydeder. Takımı şampiyonluk kupasını kazanmıştır ama yeni forvet Rosenthal zaman zaman onun yerini almaya başlamıştır. Ocak ayında Liverpool başka bir forveti, David Speedie’yi kadrosuna katar. Haliyle ileri uçtaki forma kapma savaşı kızışmış, düzenli olarak ilk 11 şansı bulamamaya başlamıştır. O sezon 27 maçta 11 gol kaydeder. Liverpool adına en son golünü 17 Kasım 1990’da Coventry City’e karşı kaydederken, o dönem Kenny Dalglish teknik direktörlük görevinden ayrılmış yerine Graeme Souness gelmiştir.
30 yaşına bastığı zamanlarda 1 milyon sterlin karşılığında şehrin diğer takımı Everton’a transfer olur. Geride Liverpool formasıyla sahaya çıktığı 175 maç ve kaydettiği 59 gol kalmıştır. Liverpool ile iki kez şampiyonluk yaşayan, bir sezon da Federasyon Kupası kazanan golcü, ilk sezonunda şehrin mavili takımının en golcü futbolcusudur. İki sezon sonra Newcastle United’a dönerken, 1997–98 sezonunda Bolton Wanderers forması giyecek, 1998 senesinde bir süre Manchester City’de kiralık oynadıktan sonra önce Fulham’a, sonra Hartlepool United’a transfer olacaktır.
Futbolu 38 yaşında Avusturalya’nın Melbourne Knights takımında bırakan, Ada’da oynadığı 799 maçta 238 gol kaydeden, 59 maçta İngiltere Milli Takımı formasıyla sahaya çıkmış olan “Quasimodo” lakaplı o çirkin futbolcunun adı Peter Beardsley’dir ve yakın geçmişe kadar Newcastle United’ın rezerve takımının hocalığını yapmıştır…
*Victor Hugo tarafından 1831’de yazılan Notre Dame’ın Kamburu romanında Çingene Esmeralda’ya aşık olan çirkin, kambur, aksak ve sağır zangoç.
Ziya Adnan
28 Nisan 2020
