Uzaklardan…
Kanattaki büyücü olarak nam salmış Alex Jackson’ın bosman kuralının hayata geçişinden çok zaman önce yaşanan transfer hikâyesi…
Futbol oynadığı siyah beyaz yıllarda “Kanattaki büyücü” olarak bilinirmiş; şampiyonluklar, kupalar kazanmış, yakışıklı, karizmatik, popüler İskoç futbolcu. Onu anlatan yazılar, futbol stilini her iki kanatta da oynayabilen, çok rahat adam geçen, aynı zamanda müthiş gol vuruşlarına sahip futbol dâhisi olarak tanımlıyor. O yıllarda, futbolcular genelde tek ayaklarını kullanabilir, o yüzden sadece bir kanatta oynayabilirmiş. O iki ayağında kullanabilmenin verdiği rahatlıkla ters kanattan gelen ortalara müthiş voleler vurur, arka direkte kendini unutturup fileleri havalandırırmış. Futboldan uzak kaldığımız zamanlarda, günümüz kanat oyuncularının atası olarak kabul edilen, “Daily Mail” gazetesinin “yüzyılın en fazla tartışılan futbolcusu olarak tanıttığı, futbol programlarına konu olmuş müthiş futbolcunun hikâyesini anlatalım bu yazıda. İki ezeli düşman İngiltere, İskoçya arasında oynanan maçlarda İskoçya’nın en farklı galip geldiği maçın hat-trick yapmış kahramanını hatırlayalım, bilmeyenlere anlatalım hazin hikâyesini.
1905 senesinde, İskoçya’nın başkenti Glasgow’un 20 kilometre kuzeybatısında yer alan Renton kasabasında dünyaya gelmiş. Yemyeşil araziyle çevrelenmiş, sakinlerinin genelde tarımla uğraştığı o küçük kasabada yaz kış futbol oynayarak geliştirmiş hünerlerini. İlk kulübü 1922’de formasını giydiği Dumbarton. 1923’te abisi Walter’la birlikte Amerikan futbolunun kurucu takımlarından Bethlehem forması giymişler. Sonrasında İskoçya’ya dönen futbolcu, 1924-25 sezonunda Aberdeen, 1925’ten 1930’a kadar Huddersfield Town takımlarında top koşturmuş.
TRANSFERİ İÇİN UĞRAŞTILAR
Huddersfield Town takımına katılışının öncesinde, Ada futbolunun o yıllarda ses getiren takımları Bolton, Everton, Aston Villa, Sunderland ve Liverpool çok uğraşmışlar onu transfer edebilmek için ama hepsinden önce davranan ve ilerleyen zamanlarda Arsenal’ın efsanesi olacak Herbert Chapman devreye girmiş ve futbolcunun babasını ikna ederek bu transferi gerçekleştirmiş. Transfer ücreti, o dönemin 5 bin sterlini ama o kadarla kalsa iyi! Anlaşmadan sonra Chapman ve futbolcunun babası, İskoç geleneklerine uygun şekilde barda viski bardaklarını tokuştururken, haberi duyup gelen kasaba sakinlerini de ağırlamak zorunda kalmışlar…
İlerleyen yıllarda, Fransa’nın tanınmış futbol dergisi “Paris Match” dergisine verdiği söyleşide, “Kendisine görmek isteyen tüm kasaba halkının o gün o puba akın ettiğini, kısa süre sonra bu transferi tüm kasaba halkıyla birlikte İskoç ananelerine uygun şekilde viski ve bira içerek kutladıklarını anlatır. Huddersfield Town, futbolcuya ödediği para kadarını da kutlama yaptıkları bara ödemek zorunda kalmış…
179 MAÇTA 70 GOL
Kariyerindeki verilerde, Huddersfield Town formasıyla 179 maçta 70 gol kaydettiği, henüz ilk sezonunda şampiyonluk kupasını kaldırdığı, orada bulunduğu sürede iki Federasyon Kupası finalinde oynadığı yazılı. 1930 senesinde, o yılların rekor transfer ücreti 8.500 sterlin karşılığında Chelsea’ye transfer olmuş. O sezon 2. Ligden terfi eden Chelsea kesenin ağzını açıp, gözüne kestirdiği yetenekli futbolcuları transfer ediyormuş. O yıllarda İskoç futbolcuların ağırlıkta olduğu takımın kadrosunda Hughie Gallacher, Tommy Law ve Alec Cheyne gibi yıldızlar da varmış.
TRANSFERİ ENGELLENDİ
Sakatlıklar ve inişli çıkışlı zamanlara geçen Chelsea yıllarının sonlarına doğru şans yüzüne gülmüş. Fransız kulübü Nimes futbolcuya, hayatının sonuna kadar rahatlıkla yaşamasını sağlayacak müthiş bir transfer teklifi ile gelmiş. Futbolcu da Chelsea kulübünden transfer için onay ya da kendisine teklif edilen miktarın aynısını istemiş. Ancak o yıllarda İngiltere’de futbolcuların haftalık kazançları en fazla 8 sterlin olarak sınırlanmış (Fransa’da o dönemde böyle bir sınırlama yokmuş) ve kulübü futbolcunun aldığı ücreti artırmadığı gibi, bu transferi de veto ederek Nimes’e gitmesini engellemiş…
HAZİN SONLA BİTTİ
Bosman kuralının hayata geçişinden çok zaman önce yaşanan bu transfer hikâyesi futbolcu adına hazin sonla noktalanmış. Hani derler ya, bazıları bu dünyaya erken gelmiştir, o da erken gelip kaybedenlerden. 1932 senesinde Chelsea ile olan mukavelesi sona ermiş ama kurallar gereği bonservisi kulübünde olduğundan Avrupa’nın hiçbir profesyonel takımına transfer olması mümkün olmamış. Günümüzde olsa mukavelesi bitiminde istediği kulüple sözleşme imzalayabilirdi.
Chelsea, futbolcunun transferine onay vermek için 4 bin sterlin istiyor, ancakhiçbir kulüp bu parayı vermeye yanaşmıyormuş. 1933 senesinin Şubat’ında yerel amatör liglerde Margate’e katılan futbolcuya masraflarını karşılaması için 10 sterlin ödemeyi kabul etmişler. 1933–34 sezonunda Fransa’nın alt liglerinde OGC Nice takımıyla top koşturduktan sonra 1936 senesinde yine bir alt lig takımı Le Touquet’te futbolu bıraktığında 28 yaşındaymış, onun gibi bir usta için en verimli zamanlar…
41 YAŞINDA YAŞAMINI YİTİRDİ
“Kanattaki büyücü” olarak nam salmış Alex Jackson takvim yaprakları 15 Kasım 1946’yı gösterirken asker olarak görev yaptığı Mısır’da geçirdiği bir araba kazası sonucu 41 yaşında aramızdan ayrılmış. Mezarı Mısır’da 1.205 askerin defnedildiği Fayid Savaş Şehitliğinde bulunmaktadır. Cenazesine katılanlar, dünya futbolunun en büyüğü Binbaşı AS Jackson’u son yolculuğuna uğurlamışlar… İngiltere’yi tarihinin en ağır yenilgilerinden birine uğratan İskoçya Mili Takımının diğer iki yıldızı, Arsenal takımında dört şampiyonluk yaşamış, Federasyon Kupasını iki kez kaldırmış Alex James 51 yaşında kanserden öldü. Takım arkadaşı Hughie Gallacher, alkol illetinin pençesinde, yoksulluk içinde geçen kötü zamanlara daha fazla dayanamayarak 1957 senesinde kendisini bir trenin önüne atarak yaşamına son verdi…
Ziya Adnan
3 Mayıs 2020
