Uzaklardan….
Futbolun içinde Şampiyonlar Ligi’nin müdavimleri olduğu kadar adı az duyulmuş, alt liglerde top koşturan nicesi var. Ne diyelim, bizim gibi toprak sahalarda yetişmiş olanlar için amatör candır…
İngiltere başkentinin 2021 sayımında nüfusu 9. milyon 488 bin. Çevresindeki banliyölerle birlikte nüfusu 15 milyonu buluyor. Dünyanın kültür merkezi olarak kabul edilen şehirde 300 farklı dil konuşulurken her sene ziyaret edenlerin sayısı 30 milyonun üzerinde, ziyaretçilerin ülkeye bıraktığı para 36 milyar Sterlin civarında. Covid öncesinde, 2015’te şehrin en büyük müzesi British Museum’u ziyaret edenlerin sayısı bizim Ankara’nın nüfusundan fazla. Avrupa’da en fazla ziyaretçi ağırlayan şehirler içinde ilk sırayı alan Londra, tarihinde üç kez Olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış, en sonuncusu 2012’de. Şehirde yer alan üniversite sayısı 18, 412.000 öğrenciye ev sahipliği yapıyor…
Gelelim futbola…
Her ne kadar “Olimpiyat Şehri” olarak bilinse de aslında bir futbol şehri. 2022-23 sezonunda şehrin 17 takımı ülke futbolunun dört profesyonel liginde mücadele edecek. Şehirde yer alan statların 10’u, 10 binin üzerinde kapasiteye sahip. İngiltere Ulusal Takımının maçlarını oynadığı, 2007’de açılan ve 783 milyon Sterline mal olan 90.000 kapasiteli Wembley Stadı en görkemlisi. Amatör kümede mücadele eden Romford’un 1.100 kapasiteli Mill Field Stadı şehrin futbol mabetlerinin en küçüğü. Şehrin en başarılı üç takımı Arsenal, Chelsea ve Tottenham toplamda 84 kupa kazanırken, 2011-12 ve 2020-21 sezonunda Şampiyonlar Ligi’ni kazanan Chelsea ikinci kez futbolun en görkemli kupasını şehrine getiriyordu. 1879’da kurulmuş Fulham FC, şehrin en eski takımı, enfes mahallenin siyah beyazı. Maçlarını oynadığı 25.700 kapasiteli Craven Cottage, kulübün kuruluşundan beri takıma ev sahipliği yapmakta. Son beş sezonda arka arkaya beş sezon aynı ligde yer almayan Fulham’ı yeni sezonda Premier Lig’de izleyecek futbolseverler, bu sefer kalıcı olsunlar…
Championship’te geçen sezon üç takımla temsil edildi Londra. İyi başladığı sezonu kötü bitiren, eski günlerine dönmeyi bekleyen QPR’ın evinde oynadığı maçlarda taraftar ortalaması 14.437… Ada futbolunun hırçın takımı Millwall’un The Den Stadı’ndaki taraftar ortalaması 12.970… Alt liglerde yer alan üç takımı, geçtiğimiz sezon evlerinde oynadıkları maçlarda 1 milyonun üzerinde taraftarın izlemiş olması, bizdeki inanışın aksine her takımın kendi taraftarı için büyük olduğunu anlatır, görmesini bilenlere. Profesyonel liglerin altında yer alan “National Conference” amatör liginde mücadele eden Wrexham AFC 8.647 taraftar ortalamasını yakalamış, bizim Süper Lig takımlarının birçoğunun bile başaramadığı… (Kaynak: www.transfermarket.co.uk ).
Futbol sadece profesyonel takımlardan ibaret değil elbet; dört profesyonel ligin altındaki yedi seviye “Ulusal Lig Sistemi” olarak biliniyor ve Futbol Federasyonu’nun yetki alanında. 5. Lig “National League”den üç takım profesyonel liglere yükselirken, düşen takımlar 6. seviyede Kuzey ve Güney Liginde yer alıyor. Güney Liginde Londra üç takımla (Dulwich Hamlet, Hampton & Richmond Borough, Welling United) temsil edilirken, Güney Londra’nın Dulwich Hamlet takımının 21 takımlı ligde evinde oynadığı maçlarda taraftar ortalaması 2.712, mabetleri Champion Hill’in kapasitesi 3.334… Amatör liglerin dışında “Sunday League” adı verilen Pazar futbolunda 30’un üzerinde amatör lig mevcut, mücadele eden takım sayısı 350. Bunlardan dördü üst seviye amatör olarak kabul ediliyor. Maçlar genelde hafta sonları oynanıyor. Amatör sahalar içinde en bilineni Doğu Londra’nın “Hackney Marshes”sahaları, Avrupa’nın en fazla futbol sahasına sahip alanı. Hepsi çim zemine sahip 100 futbol sahasından nice futbolcular yetişmiş. Bizim topraklarda da top koşturmuş Murat Erdoğan’ın da bir zamanlar Hackney Marshes’da boy gösterdiğini hatırlatalım…
Amatör ligleri organize eden “The Amateur Football Combination (AFC)” kazanmak kadar, centilmenliğin ve rakibe saygının önemini vurguluyor. Verilen mesaj, futbolun sadece sahadaki 90 dakikadan ibaret olmadığı, futbolun ruhunun her şeyden önce geldiği. Neticede amatör takımlarda forma giyen futbolcular hayatlarını futboldan kazanmıyorlar, hepsi pazartesi olunca normal yaşamına dönüyor. 2002’de yeni yapılanmaya giden AFC, 1907’de kurulmuş “Old Boys’ Football League” ve 1911’de kurulmuş “Southern Olympian League”i aynı çatı altında toplamış. Kurdukları internet sitesinde (www.amateurfootballcombination.com) katılmak isteyen takımlara, futbolculara, hakemlere yol gösteriyorlar. Ayrıca sitelerinde liglerde yer alan amatör takımları tanıtan bilgiler de mevcut.
Amatör liglerde mücadele eden en eski takım “Isthmian” liginde yer alan Cray Wanderers, kökleri 1860 senesine kadar uzanıyor. Takıma ev sahipliği yapan “Hayes Lane” beş bin kapasiteli, 22 takımlı ligi geçen sezon 19. sırada bitirdiler. Yıldızı amatör liglerde parlamış nice futbolcular arasında hikâyesi en ilginç olanı Ian Wright, Arsenal kulüp tarihinin en önemli golcülerinden. Amatör takım Dulwich Hamlet’te top koştururken Crystal Palace scoutu Peter Prentice tarafından keşfedilmiş, ilk profesyonel takımı Crystal Palace’a 22 yaşına basmasına yakın imza atmış. Hikâyesini yakın geçmişte yine bu köşede yazmıştım. Bu vesileyle fırsat buldukça ziyaret ettiğimiz Ankara’nın sarı lacivertini hatırlatan Haringey Borough F.C’ye de selam çakmadan geçmeyelim. 2021-22 sezonunu 7. seviye Isthmian League Premier Division’da 17. sırada bitirdiler. Türk ve Yunan nüfusun çoğunlukta olduğu, Arsenal ve Tottenham’a komşu Harringey bölgesinde 1973’te kurulmuşlar, 20 kişilik kadronun toplam değeri 68 bin sterlin. Amatör olup da parasal sıkıntılarla boğuşmayan nadirdir, Güney Londra’nın siyah beyazı, bir dönem başkanlığını Doğan Arif’in yaptığı Fisher Athletic 1908’de kurulmuş, 2009’un baharında parasal sıkıntılar nedeniyle kapısına kilit vurulan kulüp 1984-85 sezonunda Federasyon Kupası’nın ilk turuna kadar yükselmiş. Yükselişe geçtikleri zamanlarda beş bine yakın taraftar izlermiş maçlarını ama hikâyenin sonrası hazin. Velhasıl futbolun içinde Şampiyonlar Ligi’nin müdavimleri olduğu kadar adı az duyulmuş, alt liglerde top koşturan nicesi var. Ne diyelim, bizim gibi toprak sahalarda yetişmiş olanlar için amatör candır…
Ziya Adnan
4 Temmuz 2022
