Unutulmayan Futbolcular, Unutulacak Teknik Direktörler…
Uzaklardan…
5 Şubat 1965 doğumlu Gheorge Hagi sadece müthiş bir futbolcu değil, aynı zamanda her teknik direktörün takımında görmek isteyeceği gerçek bir liderdi. Bu cümleye itiraz edecek futbolseverin olacağını pek sanmıyorum. 1982 senesinde Romanya’nın Farul Constanţa takımında başlayan ışıltılı kariyerinde, Steau Bükreş (1987–1990), Real Madrid (1990–1992), Brescia (1992–1994), Barcelona (1994–1996) formalarını giyerken, futbol oynadığı dönemlerde “Karpatlar’ın Maradonası” olarak anılması bile onu anlatmaya yeterdi. Ülkesinde altı kez yılın futbolcusu seçilirken, 1994 Dünya Kupasında Kolombiya’ya karşı oynadığı maçta, orta sahadan attığı o müthiş gol uzun süre hafızalardan silinmedi.
1996 senesinde Barca’dan Galatasaray’a geldiğinde, ben dâhil çoğunluk futbolsever 31 yaşındaki futbolcunun en parlak günlerinin mazide kaldığı düşüncesindeydi. Ama kısa sürede yanıldığımızı anladık. O dönem yalnız ülkemde değil, Avrupa’da yıldızı parlayan Galatasaray’ın bir anda en önemli silahı oluverdi. Henüz ilk sezonunda, sanki ta en başından beri Galatasaray forması giyiyormuşçasına gösterdiği azmi, disiplini, çalışkanlığı ile taraftarların gönlünde taht kurdu. Onu dünya gözüyle izlemiş futbolseverlerden biri olarak kendimi şanslı sayıyorum. Rüyada görsek inanamayacağımız o unutulmaz serüvende, bir Türk takımının UEFA Kupası’na uzanışında onu hep başrolde izledik. Müthiş golleri, asistleri, liderliği, hırsı, takımı ateşlemesi, onu futbolumuza gelmiş en önemli yabancılar listesinin zirvesine açık ara ile taşıdı.
Bilbao maçında attığı son dakika golünü kim unutabilir ki!
O eski şarkıdaki gibi: “Bir şarkısın sen ömür boyu sürecek! / Dudaklarımdan yıllarca düşmeyecek!” tadında bir maceraydı onun Galatasaray yılları; sarı-kırmızılı taraftarlar adına asla unutulmayacak…
***
Sonra, 2003 senesinde bu kez futbolcu olarak değil, teknik direktör olarak Bursaspor ile bir kez daha boy gösterdi bizim topraklarda. Ama pek kısa sürdü “yeşil timsahlar”da yaşadığı başarısız teknik direktörlük serüveni. Ve sonra 2004–2005 sezonunda Galatasaray’da bir kez daha şansını denedi. O sezonun kupa finalinde Fenerbahçe’yi 5–1 ile geçtiği maç, onun adına şampiyonluğu ezeli rakibe kaybetmenin yegâne tesellisi olurken, onun zamanının sarı-kırmızılı takımının yerinde yeller esiyordu.
Sonra, bu kez Frank Rijkaard’dan boşalan teknik direktörlük görevine 2010 senesinin Ekim ayında geliverdi, apansız. Ancak ikinci denemede de başarısız olurken, bu sefer sezonu bitiremeden gönderildi.
Ben yine de iyi bir futbolsever olarak teşekkür ederim futbolculuk yıllarında bizlere yaşattıkları adına. UEFA (A) lisansımdaki zamanlarımda, hocaların hocası Nigel Best’in söylediği gibi, “iyi futbolcu olmanın iyi teknik direktör olmaya yetmeyeceğinin” kanıtıydı onun yaşadıkları. Ve onun gibi nice müthiş futbolcular, hayal kırıklığından öteye geçemediler teknik direktörlük kariyerlerinde.
Bu yazı, yeşil sahalarda parlamış, sonrasında teknik direktörlük maceralarında hüsranlar yaşamış o “unutulmaz futbolcular, unutulacak teknik direktörleri” hatırlama adına…
Roy Keane
Ada futbolunun unutulmaz orta saha oyuncusu… Çivi kadar sert, katır kadar inatçı… 10 Ağustos 1971, Cork City (İrlanda) doğumlu… Manchester United’ın unutulmaz kaptanı… 1993–2005 yılları arasında, Manchester United formasıyla 326 kez sahaya çıktı, 33 gol attı. Onun oynadığı dönemde, Lig şampiyonluğu da dâhil olmak üzere, dokuz önemli kupayı müzesine götüren “kırmızı şeytanlar”ın tarihine en başarılı kaptan olarak geçti. Onun futbolculuk kariyerini en iyi anlatan cümle yine kendi kitabından:
“Mutluluk, hiçbir şeyden korkmamaktır!”
Ancak teknik direktörlük kariyerinde aynı başarıyı yakalayamadı. 2006 senesinde Sunderland takımıyla başlayan macerası, 2008 senesinde son bulurken, aynı hüsranı yakın geçmişte Ipswich Town takımında yaşadı.
Graeme Souness
6 Mayıs 1953 doğumlu İskoç orta saha oyuncusu… Liverpool’da geçirdiği yedi sezonda (1978–1984) beş lig şampiyonluğu yaşamış, Avrupa Kupaları kaldırmış unutulmaz kaptan… 1991 senesinde, 38 yaşında futbolu bıraktığında geride az futbolcuya nasip olacak sezonlar bırakmıştı. Ancak teknik direktörlük kariyeri beklendiği gibi gitmedi. Rangers, Liverpool, Galatasaray, Southampton, Benfica, Blackburn Rovers ve en son 2004–2006 sezonunda Newcastle United maceralarında umduğunu bulamadı. 2009 senesinin Kasım ayında, adının İskoçya Milli Takımının teknik direktorlüğü için anıldığı günlerde, artık teknik direktörlüğe dönmek istemediğini dile getirdi. Günümüzde Sky Sports ve ESPN kanallarında futbol yorumculuğu yapmaktadır.
Bryan Robson
Ada futbolunda forma giymiş, “Düşler Tiyatrosu” Old Trafford’da unutulmaz maçlar çıkarmış, uzun zaman İngiltere Milli Takımının kaptanlığını yapmış, 11 Ocak 1957 doğumlu orta saha oyuncusu… 1974 senesinde West Bromwich Albion’da başlayan futbol kariyerinin ilerleyen yıllarında (1981–1994)Manchester United forması giydi. O dönemde iki kez Premier Lig şampiyonluğu yaşadı, UEFA Kupasını kazandı. Ancak futbolu bıraktıktan sonra Middlesbrough, Bradford City, Sheffield United ve West Brom takımlarındaki teknik direktörlük deneyimlerinde başarılı olamadı. 2009 senesinin Eylül ayından beri Tayland Milli Takımını çalıştırmaktadır.
John Barnes
7 Kasım 1963 Kingston, Jamaica doğumlu sol kanat oyuncusu… 1981 senesinde Watford takımında başlayan futbol kariyeri, 1987 senesinde Liverpool takımına geçişi ile hız kazanırken, 1997’ye kadar formasını giydiği takımda lig şampiyonlukları yaşadı. 90’lı yıllarda Liverpool taraftarlarının gönlünde taht kuran “Digger” lakaplı yıldız, futbolu 1999 senesinde Charlton Athletic takımında bıraktı. 1999–2000 senesinde futbol direktörü olarak Celtic’de görev yaptı, ancak başarılı olamadı. Kısa süre Jamaica Milli Takımını, daha sonra Tranmere Rovers’ı çalıştırdı. Yakın geçmişte, Liverpool taraftarları arasında yapılan “Kop’u sallayan en iyi 100 futbolcu” sıralamasında 5. sırayı alan Barnes, günümüzde futbol yorumculuğu yapmaktadır.
Rudi Voller
13 Nisan 1960 doğumlu, 1990 Dünya Kupasını kazanan Almanya Milli Takımının değişmez forveti… 1977 senesinde Kickers Offenbach takımında başlayan futbol kariyerinde 1860 Münih, Werder Bremen, Roma, Marsilya, Bayer Leverkusen takımlarında forma giydi. 557 maçta 258 gol kaydetti. Almanya Milli Takımıyla sahada yer aldığı 90 maçta 47 gol attı. Futbolu bıraktıktan sonra, 2000–2004 seneleri arasında milli takımda teknik direktörlük yaptı ancak kalıcı olamadı. 2004 senesinin yaz aylarında A.S. Roma takımının başına geçti, ancak bir ay dayanabildi ve alınan kötü sonuçlardan sonra kovuldu. 2005 senesinde bir süre Bayer Leverkusen’de şansını denedi ama başarılı olamadı.
Paul Gascoigne
Ada futbolunun yetiştirdiği en yetenekli futbolculardan… 27 Mayıs 1967 Gateshead doğumlu yaratıcı orta saha oyuncusu, 1985 senesinde Newcastle United ile başlayan futbol kariyerinde, Tottenham Hotspurs, Lazio, Rangers, Middlesbrough, Everton takımlarında forma giydi. Özel yaşantısındaki çalkantılar, bilhassa alkol düşkünlüğü nedeniyle sıklıkla manşetlere taşınırken, 2005 senesinde alt liglerde Kettering Town’da başladığı teknik direktörlük kariyeri yaz yağmuru kadar kısa sürdü.
Ve o da diğerleri gibi, “unutulmayan futbolcular, unutulacak teknik direktörler” listesinde yerini aldı…
Ziya Adnan
17 Nisan 2011
