Uzaklardan…
Hayatın siyah beyaz olduğu, futbolun farklı kurallarla daha sert oynandığı zamanlarda Ada futbolunda “bites your legs” (bacak kıran) lakabıyla bilinirmiş. O yıllara yetişmiş olanlar futbolun gelmiş geçmiş en sert oyuncusu olduğunu anlatır. Bilirsiniz işte, eskilerin tabiriyle “top geçer adam geçmez” dedikleri cinsten. Bleacher Report, yakın geçmişte yayınladığı makalede son yüzyılın en sert 50 futbolcusu arasında göstermiş futbolcuyu. Corona illeti nedeniyle nicedir futboluz kaldığımız zamanlarda hatırlayalım Leeds United efsanesini…
1943 senesinde İngiltere’nin kuzeyindeti Tyne and Wear bölgesinin günümüzde 120 bin nüfusa sahip Gateshead kasabasında dünyaya gelmiş. Hiç tanımamış hayata erken veda etmiş babası Norman’ı, annesi Betty ve futbola meraklı iki amcasının himayesinde büyümüş. 15 yaşına bastığı zamanlarda katılmış Leeds United’in saflarına, güçlenmesi için çiğ yumurta ve şarap diyeti uyguladıklarını anlatır o yılları anlatan söyleşilerinde. İlk profesyonel maçı 1962 senesinde Swansea City karşısında. Savunmanın ortasında sertliği ve rakip forvetlere göz açtırmamasıyla nam salmış kısa zamanda, takımın diğer stoperi Jack Charlton ile mükemmel ikili olarak anılmaya başlamışlar. Sertliği hakkında çeşitli hikâyeler mevcut. Derby’nin Baseball Stadında rakip forvet Francis Lee ile dakikalarca yumruklaşmış, iki futbolu gördükleri kırmızı kartlar sonrasında soyunma odasına giderken bile devam etmişler kavgaya. Başka bir hikâyeye göre, bir maçtan sonra Revie’nin yardımcısı Les Cocker’a futbolcunun maçtan sonra kırık bacakla döndüğünü söylemişler. İstifini bozmadan sormuş Cocker: “Kimin bacağı?”
Hocaları Don Revie, sert futbolu ve futbolcuyu sevenler ekolünden. “The book of football quotations” kitabında Revie’nin taktiklerini şöyle anlatıyor öğrencisi: “Maçta rakibe ilk müdahalenin çok sert olması gerektiğini, ilk olduğu için hakemin kart göstermeyeceğini söylerdi. Rakip forveti daha ilk dakikalarda kırar, sonra hakemden özür dilerdik. Maçın geri kalanında o forveti bir daha yakınınızda görmezdiniz!”
Rakibe yakın markajı severmiş Revie, bir seferinde Manchester United ile oynayacakları maçtan önce takımın beki Paul Reaney’e o yılların yıldızı George Best’i yakın markaja almasını sıkıca tembihlemiş. Devre arasında Best’i tuvalette bile yalnız bırakmamış savunmacı! Best’in haklı tepkisi anlaşılır sanırım.
1965-66 sezonunda İngiltere Milli Takımına seçilmiş sert stoper ama 1966 Dünya Kupa’sında boy gösterme fırsatı bulamamış. Milli takımla Polonya karşısında çıktığı 1974 Dünya Kupası grup eleme maçında yaptığı zamanlama hatası pahalıya mal olmuş takımına. İngiltere Dünya kupasına katılma fırsatını kaçırırken hocaları Ramsey’nin görevine son verilmiş. Parlak kariyerinin muhtemel en kötü zamanları. 1972 Federasyon Kupası finalinde Leeds United’ın Arsenal karşısında sahaya çıktığı maçta açılan flama vesile olmuş “bacak kıran” lakabına. 1976’ya kadar Leeds United formasıyla 540 maça çıkmış, 1969 ve 74’te şampiyonluk kupasını kaldırmış. Kulübün köklü tarihinde sadece üç futbolcu ondan daha fazla maçta forma giymiş. 1974 senesinde ilk kez gerçekleşen “sezonun futbolcusu” ödülünü kazanması, 1973 Kupa Galipleri Kupası finalinde AC Milan karşısında tek golle yenildikleri maçta gördüğü kırmızı kart tarihe düşen notlar. O maçın Yunan hakemi Christos Michas’ın sonraları o finalde İtalyan takımından rüşvet aldığı gerekçesiyle sahalardan ömür boyu men edildiğini, 2009 senesinde Leeds şehrinin Milletvekili Richard Corbett’ın UEFA’ya o maçın skorunun değiştirilmesi için UEFA’ya başvuruda bulunduğunu hatırlatalım. İki sezon sonra, bu kez Paris’te Şampiyonlar Kulüpler Kupası finalini Bayern Münih karşısında kaybetmiş takımı. Golsüz giden maçta Lormier’in volesiyle golü bulmuş Leeds United ama yine hatalı bir ofsayt kararıyla geçersiz sayılan gol maçın kırılma anı olmuş…
1976 Ekim’inde 40 bin sterlin bedelle Bristol City’e transfer olmuş sert stoper, takımla üç sezonda 100’ün üzerinde maçı var. Futbolu bıraktıktan sonra teknik direktörlüğü denemiş bir süre, 1980 senesinin güzünde Barnsley’de Allan Clarke’ın yerine getirilmiş, 1980-81 sezonunda takımı 2. Lig’e çıkarmış. Sonraları radyo kanallarında yorumculuk yapmış, 15 sene formasını giydiği Leeds United’ın organizasyonlarında görev almış. Günümüzde Elland Road Stadının batı tribünündeki localardan biri onun adını taşır…
Geçtiğimiz günlerde, takvim yaprakları 17 Nisan’ı gösterirken Corona virüsü nedeniyle tedavi gördüğü hastanede 76 yaşında aramızdan ayrıldı Norman Hunter, sert futbolcular ekolünün öncüsü. Ölüm haberinden hemen sonra Leeds United kulübü Hunter efsanesinin hep yaşayacağını duyuruyordu takım sevdalılarına. Son sözü takımın eski savunma oyuncusu Danny Mills’e bırakalım: “En büyük hayali Leeds United’ı Premier Lig’de görmekti. Takım büyük olasılıkla gelecek sezon elitlerin liginde olacak ama o bunu göremeyecek. Çok üzgünüm.”
Norman Hunter, namı-diğer “bacak kıran”… Hikâyesi unutulmasın…
Ziya Adnan
22 Nisan 2020