Uzaklardan…
Arsenal tarihinin gelmiş geçmiş en başarılı kaptanı olan Tony Adams, 22 yıl boyunca formasını giydiği Topçular’ın en büyük efsanelerinden
“Bütün kupaları, madalyaları kazandık. Çünkü bizde Adams ve Bould var…”
Takvim yaprakları 5 Kasım 1983’ü gösterirken, eski adıyla İngiltere 1. Ligi’nde Sunderland karşısında ilk kez sahaya çıkan 17 yaşındaki 1.91’lik savunma oyuncusunun Arsenal tarihinin gelmiş geçmiş en önemli 3. futbolcusu olacağını o yıllarda kimseler tahmin edemezdi sanırım. Son sezonlarda kaya gibi stoper yokluğu nedeniyle sürekli eleştirilen Arsenal’in en çok eksikliğini çektiği, takımı geriden yönetecek hırslı bir kaptana ihtiyacı olduğu zamanlarda hatırlayalım bir zamanlar Highbury tribünlerinde adına şarkılar söylenen, 22 sene Topçular’ın formasını giymiş “Bay Arsenal” lakaplı futbolcuyu, bilmeyenlere anlatalım hikâyesini…
14 SEZON KAPTANLIK YAPTI
Doğu Londra’nın işçi mahallesi olarak bilinen Romford semtinde, 10 Ekim 1966 tarihinde açmış dünyaya gözlerini. Çocukluk yıllarında okul takımlarında top koşturduktan sonra, 1980 senesinde henüz 14 yaşında Arsenal’in altyapısına kabul edilmiş ve 17 yaşında profesyonel sözleşmeye imza atmış. 1985-86 sezonunda ilk 11’de yer almaya başlarken, Lee Dixon, Nigel Winterburn ve Steve Bould’dan kurulu savunma Ada futbolunda nam salacak, kısa sürede Highbury tribünlerinde adlarına şarkılar söylenecekti. Kuzey Londra takımı, 1987 Littlewoods Kupasını Wembley’de oynanan final maçında Liverpool’u 2-1 yenerek müzesine götürüyor, o zaferden kısa süre sonra 1 Ocak 1988 tarihinde henüz 21 yaşında takımın kaptanlığına getiriliyordu. O tarihten sonra, 14 sezon takımın başında sahaya çıkacak, Arsenal tarihinin unutulmazları arasında yerini alacaktı…
İskoç George Graham önderliğinde ligin zirvesini zorlayan Arsenal, 1988-89 sezonunun son maçında Liverpool’u Anfield Stadında son saniyelerde Michael Thomas’ın ayağından bulduğu golle 2-0 yenerek 18 sene aradan sonra şampiyonluk kupasını kaldırıyordu. “Gol yememe” üzerine kurulu futbol felsefesi ile sahaya çıkan takım, her ne kadar hücum futbolu adına pek varlık göstermese de bilhassa duran toplardan golü buluyor, genelde maçlarını 1-0 kazanıyordu. O yıllardaki Arsenal maçlarında, deplasman tribünlerinde duyulan “Boring Boring Arsenal” (Sıkıcı sıkıcı Arsenal), abartısız o takımın futbol felsefesini anlatır. Buna karşılık “kazanan her zaman haklıdır” tezini doğrularcasına, taraftarları arasında pek yaygın “one-nil to the Arsenal” (1-0 Arsenal) tezahüratı günümüze kadar gelmiştir. O yıllarda George Graham “savunmadaki dev” olarak tanımlamış futbolcusunu…
‘EŞEK’ LAKABI TAKILDI
Kaptanlığa yükseldiği zamanlarda, Old Trafford Stadında oynanan ve 1-1 biten maçı da hatırlayalım yeri gelmişken. Biri kendi kalesine, maçın iki golünü de atmış, ertesi gün “Daily Mail” gazetesi futbolcunun maç fotoğrafına kocaman eşek kulakları monte ederek yayınlamıştır. Rakip taraftarlara ilham olur o fotoğraf, sıklıkla “Donkey” tezahüratlarına hedef olur ilerleyen zamanlarda. Ama aldırmaz bizimki, hatta şampiyonluk kupasını kaldırırken ellerini kulaklarına götürüp eşek taklidi bile yapar…
ALKOL BAĞIMLISI
1990 Dünya Kupasında İngiltere Milli Takımına seçilmeyen savunma oyuncusu, 1990 senesinin Mayıs’ında alkollü olarak karıştığı bir trafik kazası sonucu hapse mahkûm edildi. Dört aylık cezasının yarısını tamamladıktan sonra 1991’in Şubat’ında serbest kaldı, alkol bağımlığı nedeniyle uzun süre tedavi gördü ama alkol illetinden kurtulamadı. “Addicted” (Bağımlı) adını verdiği ve alkol ile savaşını anlattığı 1998’in Mayıs’ında ilk kez yayımlanan biyografisi, o sene en fazla satan kitaplar arasında yerini aldı. Mahkûmiyetin bitiminde sahalara dönerken, Arsenal o sezon ligde sadece bir yenilgi alarak üç sezonda 2. kez şampiyonluk kupasını kaldırıyor, ancak alkol sorunu yüzünden sıklıkla manşetlere taşınıyordu. 1993-94 sezonunda alkollü olarak sahaya çıktığı bir lig maçından sonra merdivenlerden düştü ve kafasına 29 dikiş atıldı. Özel hayatındaki çalkantılara rağmen sahada müthiş maçlar çıkarıyor, onun kaptanlığında Arsenal 1994 senesinde Parma’yı 1-0 yenerek Avrupa Kupa Galipleri Kupasını kaldırıyordu.
İMDADINA WENGER YETİŞTİ
1996’da alkol bağımlığını yenemediğini açıklayan futbolcunun yardımına o senenin Kasım ayında teknik direktörlük görevine getirilen Arsene Wenger yetişti. Wenger öncesinde İngilizlerin pek alışık olmadığı (futbolcuların maç sonrası alkol alması normal karşılanırdı) sıkı diyet programı ve alkol yasağı sonucunda belki sonuna yaklaştığı futbol kariyerinde yeni sayfa açacak, 1997-98 ve 2001-02 sezonlarında kaptan olarak sahaya çıktığı takımda iki şampiyonluk daha yaşayacaktı. 1998 senesinde lig ve kupayı kazanan takımın kaptanı ve başarının baş mimarlarındandı…
Arsenal’in unutulmaz 6 numarası, 22 seneye uzanan futbol kariyerinde dört şampiyonluk kupası kaldırırken, üç sezonda Federasyon Kupasını, bir kez de Avrupa Kupa Galipleri Kupasını kazandı. 668 maçta forma giydi, 48 gol kaydetti. 2002’de futbola veda ettiğini açıklayan, kulübüne olan bağlılığı nedeniyle “Mr Arsenal” olarak bilinen futbolcunun o senenin mayıs ayında Celtic’e karşı oynadığı jübile maçında, defansta uzun seneler birlikte forma giydiği Lee Dixon, Nigel Winterburn ve Steve Bould vardı. Ve o gün Arsenal taraftarları, o unutulmaz savunmanın son kez birlikte oynadığı maçta bir kez daha günümüze kadar gelmiş şarkılarını söyledi:
“We’ve got all the silverware, we’ve got all the gold Cause we’ve got Adams and we’ve got Bould…” (Bütün kupaları, madalyaları kazandık. Çünkü bizde Adams ve Bould var…)
Futbolu bıraktıktan sonra Brunei Üniversitesinde spor bilimi eğitimi alırken, 2003-04 sezonunda Wycombe Wanderers’ın teknik direktörlüğüne getirildi. Sezonun sonunda takımın 2. lige düşmesi üzerine görevi bıraktı. 2005 senesinde Hollanda’nın Feyenoord rezerve takımını çalıştırdı, 2006-07 sezonunda Harry Redknapp’in yardımcısı olarak Portsmouth’ta görev aldı. 2008–09 sezonunda Portsmouth’ta başarısızlıkla sonuçlanan teknik direktörlük macerası sonrası bir süre şansını Azerbaycan’ın Gabala F.C takımında denedi ama 2010-11 sezonun sonunda ayrıldı.
HEYKELİ DİKİLDİ
Kendi tecrübelerine dayanarak, alkol ve uyuşturucu bağımlığı nedeniyle sorunlar yaşayan sporculara yardım elini uzatmak için kurduğu Sporting Chance Clinic’in direktörleri arasında Alex Rae, Elton John, zor zamanlarını paylaştığı kader arkadaşı Paul Merson bulunmaktadır. Jübilesinden elde ettiği yarım milyon sterlini kurmuş olduğu vakfa bağışlamıştır. Günümüzde Emirates Stadı’nın girişinde heykeli bulunan, Arsenal tarihinin gelmiş geçmiş en başarılı kaptanının adı Tony Adams’tır ve tribünlerde hâlâ adına şarkılar söylenir.
Ziya Adnan
4 Nisan 2020
