Ankara’nın “Demir”i…
Uzaklardan…
Dünyaya geldiğim siyah beyaz zamanlarda Ankara futbolu beş takımla temsil edilirmiş: Ankaragücü, Gençlerbirliği, Ankara Demirspor, Şekerhilâl, Hacettepe… Bugün adının başına eğreti bir sıfat yapıştırılmış Süper Lig’de başkentin tek temsilcisi bulunuyor: Gençlerbirliği, Ankara’nın güzel insanlarının takımı…
Ankaragücü ve Hacettepe 2. Lig’de geçmişe ağıt yakıyorlar, biri 9. diğeri 12. sırada. Şekerhilâl diye bir takım da yok artık. O tarihten sonra 6 kez isim değiştirmiş yeşil beyazlılar, günümüzde Şekerspor A.Ş, o da 3. Lig’den düşmüş durumda. Gelecek sezon bölgesel amatör ligde yer alacaklar. 1959-1960 sezonunun bitiminde puan cetvelinin en üstünde üç İstanbullu varmış. Aradan geçen 55 senede karşımızda yine aynı tablo… O süre içinde başkentinden şampiyon çıkartamamış tek ülke olarak kala kalmışız, zaman hiçbir şeyi değiştirmemiş bizim futbol fakiri coğrafyada…
Peki ya Ankara Demirspor, başkentin trenle hatırlanan takımı! 2014-2015 sezonunda 3. Lig 3. Grupta 2. Lige çıkma mücadelesi veren, yakın geçmişte Cebeci Stadında, boş tribünler önünde izlediğim o köklü takımı hatırlayalım bu hafta. Futbol ahalisinin genelinin gözünden ırak olsalar da bizim gibilerin gönlünde her daim yerleri olduğunu hatırlatalım…
Adı üstünde, kökleri Devlet Demiryolları’ndan miras. TCDD’nin sportif faaliyetlere ilk adım atışı, 1930 yılında Eskişehir Cer Atölyesi’nde kurulan Eskişehir Demirspor Kulübü’nün oluşmasıyla başlamış. Sonrasında Samsun, Ankara, İstanbul, Kayseri, Adana, İzmir, Sivas Demirspor Kulüplerinin kurulması ile ivme kazanmış. Demiryolları camiasında spora gösterilen bu büyük ilgi, demiryollarının geçtiği tüm güzergâhlara dalga dalga yayılmış. Daha önce kurulmuş bulunan kulüpleri Erzurum, Malatya, Kayseri, Adapazarı, İskenderun, Çatalağzı, Afyon ve Balıkesir’de kurulan Demirspor kulüpleri takip etmiş. Demiryollarında kurulan bu kulüpler içerisinde, MKE Ankaragücü ve Gençlerbirliği kulüplerinden sonra, yaşamını günümüze kadar sürdüren başkentin en eski kuruluşu ise Ankara Demirspor Kulübü. Yeşil sahalara adım attıkları tarih 29 Mayıs 1932… Ancak, kulübün tüzükteki resmi tescili ise 29 Ekim 1932 tarihini göstermekte…
Ankara Demirspor kulübünü zamanının spor adamları kurmuş. Kulübün internet sitesinde (www.demirspor.org.tr) bir avuç müteşebbis ve bir avuç vefakâr taraftarın 1933-1934 sezonunda Demirspor’a alkış tutup, statları doldurmaya başladığı anlatılır. Futbol takımının ilk başarısı, 1938-1939 sezonunda Türkiye’nin ilk deplasmanlı ligi olarak bilinen Milli Kümede. O sezon ligi gol averajı ile Galatasaray’ın arkasından ikinci sırada bitirmişler. 1939, 1943, 1947, 1948, 1959 Ankara şampiyonlukları, 1947 yılında da Türkiye Şampiyonluğu bulunuyor. Kuruluşunda kırmızı-yeşil olan formaları 1933 senesinde yerini mavi-laciverte bırakmış.
1958’den 1971’e kadar günümüzdeki adıyla Süper Lig’de mücadele vermişler. Ligde en son sezonları 1970-1971. Onların ülke futbolunun en üst liginde boy gösterdikleri zamanlarda, şimdilerde 4. büyük olarak bilinen Trabzonspor henüz kurulmamış bile. 1959-1960 sezonunda ligi İzmirspor’un arkasından 5. sırada bitirmişler. 1960’lı yılların sonları ligde tutunmaya çalıştıkları zamanlar…
16 takımın yer aldığı 1968-1969 sezonunu 12. sırada tamamlamışlar. 1970-1971 sezonunun sonunda futbola dair ilk göz ağrım sarı siyah PTT ile birlikte 2. Lige, 1983 senesinde de Demiryolları’nın Eskişehir takımı ile birlikte 3. Lig’e düşmüşler. Sonrası üç takımla lanetli ülke futbolunun görünmez köşelerinde boş tribünler önünde geçen yazık, kimsesiz zamanlar. Bir kez düşmeye gör, ne sevenin kalır, ne hatırlayanın. Milli servetin yüzde sekseninin, nüfusun yüzde 10’u tarafından paylaşıldığı o fakir coğrafyada futbol ahalisi güçlüyü, kazanını sever. Ne hazin! 2011-2012 sezonunun sonunda 3. lig 3. grupta mücadele ederken amatöre düşmekten dört puan farkla kurtulmuşlar…
Yeri gelmişken, takımın formasını giymiş önemli futbolculardan Fikri Elma’yı da yâd etmeden geçmeyelim. 1959-1969 yılları arasında Türkiye Birinci Ligi’nde oynamış gol canavarı, Türkiye Kupası da dâhil olmak üzere 319 maçta 144 gol kaydetmiş. 1961-1962 sezonunda 34 maçta attığı 21 golle gol kralı olmuş. O sezon Ankara Demirspor ligi 19. sırada tamamlamış ve ligden düşmesi gerekirken, takım sayısının arttırılmasıyla küme düşmekten kurtulmuş. Türkiye Birinci Ligi’nde 10 sezonda attığı 128 golle 100’ler kulübüne en erken girmiş futbolculardan. Gençlerbirliği kulübünde yöneticilik yaptığı zamanlarda, 15 Kasım 1999 tarihinde 65 yaşında Ankara’da vefat etmiş.
Geçtiğimiz günlerde play-off maçında, ülke futboluna nice yıldızı kazandırmış, şimdilerde eskiyi fena özleyen Sakaryaspor’u 2-0 yenerek 2. Lige çıktı Ankara Demirspor…. Darısı alt liglerde çile çeken, futbolumuzda bir zamanlar nam salmış, zaman içinde parasızlık, ilgisizlik, sevgisizlik, kötü yönetimler yüzünden kaybolup gitmişlerin, eski günlerini özlemle arayan diğer şehir takımlarının başına. Süper Lig tüm zamanların puan cetvelinde 27. sıradalar ve 13 sezon ülke futbolun en üst liginde yer almışlar. Kökleri, tarihi ve taraftarı olmayan belediye takımları ile kuşatılmış futbolumuzda onların hikâyesi bile yeter oysa.
Kalıcı olsunlar…
Ziya Adnan
1 Haziran 2015